donderdag , 2 mei 2024

Hoe vol is het luchtruim in Nederland werkelijk?

Hoe vol is het luchtruim in Nederland werkelijk?

Op het congres van de NVL (Nederlandse Vereniging van Luchthavens) in Eindhoven (30 september 2013) hoorden we de staatssecretaris, Wilma Mansveld, zeggen dat het luchtruim in Nederland erg vol is. Dat moest de General Aviation zich realiseren en met een verdere beperking van het beschikbare luchtruim moest rekening gehouden worden.

De kreet: ‘Het luchtruim in Nederland is vol’ word te pas en te onpas gebruikt. Veelal als onderbouwing voor uitbreiding van luchtruimbeperkingen voor de General Aviation. Naast de, eveneens moeilijk grijpbare, begrippen als milieu en geluid is het meetbaar maken zonder de juiste gegevens en vergelijkingen lastig. Maar ook hier geldt, als het maar vaak genoeg gezegd wordt, dan zal het wel waar zijn. Nu zegt zelfs de staatssecretaris het.

Het kantoor van de KNVvL ligt in Woerden. Woerden ligt in de overvolle TMA van Schiphol. Net zoals vele kantoren heeft het kantoor ramen. Bij de KNVvL werken mensen met hun hart bij de luchtvaart. Zij zien dus graag een mooi vliegtuig (liefst blauw) door de lucht gaan. Helaas, het is een zeldzaamheid. Dat is toch wel bijzonder. Het is toch overvol?

De staatssecretaris had van de LVNL de tip gekregen een app te installeren op haar smartphone, Flightradar24. Het was voor haar inderdaad duidelijk, na het zien van de beelden op deze app, dat het erg druk was boven het Nederlandse luchtruim.

Wat zien we eigenlijk op Flightradar24? Hieronder een beeld van het luchtruim van Nederland rond 9 uur ‘s ochtends (drukke tijd).

luchtruim-vol

Een paar zaken vallen op. Jazeker, er is behoorlijke activiteit, vooral rond Schiphol. Maar de vliegtuigen zijn wel erg groot. Een stad als Amsterdam wordt volledig bedekt door één vliegtuig. Met een ruime telling kom je op 34 toestellen boven Nederland. Dat is inclusief die boven de zee vliegen.

We bekijken hier het complete luchtruim. Vanaf de grond tot aan 100.000 ft. Het plaatje is 2 dimensionaal. Het luchtruim is drie dimensionaal. De GA maakt veelal gebruik van de ruimte tussen 0 en 6.500 ft. Parachutespringen tot 12.000 ft. op een zeer klein goed gedefinieerd gebied.

Wat gebeurt er als we ons beperken tot het gebied vanaf de grond tot FL65. Het gebied waar de GA zoveel beperkingen krijgt opgelegd.

luchtruim-leeg

Tsja, wat kunnen we hier concluderen over het zo volle luchtruim boven Nederland? Dat we in Woerden maar weinig de kans krijgen vliegtuigen over te zien vliegen is niet zo verwonderlijk. Het is namelijk helemaal niet overvol. Ieder moment dat je al rijdend in Nederland om je heen kijkt tel je al meer auto’s dan verkeersvliegtuigen in het Nederlandse luchtruim.

Door beperkingen in geluid, beschikbaarheid van banen, windrichting en milieueisen is het niet eenvoudig het verkeer rond Schiphol zo efficiënt mogelijk af te handelen. LVNL levert hier een prima prestatie. Het benoemen van een overvol luchtruim als onderbouwing om meer luchtruim exclusief voor Schipholverkeer (of Eindhoven, Rotterdam etc.) te claimen lijkt niet rechtvaardig.

Waarschijnlijk is het efficiënter voor de BV Nederland om te zeggen dat de wegen overvol zijn. En, aangezien het vrachtverkeer een belangrijke rol speelt in de economie, een aantal snelwegen exclusief voor vrachtverkeer geclaimd zal worden. Om een goede concurrentiepositie met andere landen te behouden zal deze exclusiviteit gelden voor een beperkt aantal bedrijven. Deze claim zal door iedereen als belachelijk worden bestempeld. Waarom vinden we dan diezelfde claim voor het luchtruim wel gewoon?

Als u een volgende keer leest dat het luchtruim in Nederland overvol is, dan raad ik u aan ook eens kritisch te kijken naar wat er nu echt te zien is op apps als Flightradar24. Het Nederlandse luchtruim is groot genoeg om alle gebruikers te faciliteren! Of, om maar eens een oud Nederlandsch spreekwoord te gebruiken: ‘Waar een wil is, is een weg’.

Ronald Termaat